Sposoby leczenia atopowego zapalenia skóry
Atopowe zapalenie skóry to choroba przewlekła o podłożu alergicznym. Zarówno u dzieci jak i dorosłych objawia się zaczerwienioną i swędzącą skórą, która szybko ulega wysuszeniu. Najczęściej występuje na powierzchniach zgięcia dużych stawów – tył kolana, zgięcie łokcia lub na nadgarstkach. Zmiany skórne mogą też pojawić się na dłoniach oraz skórze twarzy – naczęściej na czole i w okolicy oczu.
Dlaczego leczyć AZS?
Pytanie o leczenie wydaje się trywialne, jednak jak wskazują lekarze specjaliści, prawie 40% pacjentów nie przestrzega zaleceń. I nic dziwnego, profilaktyka i leczenie skóry atopowej wymaga od chorego dyscypliny w codziennym życiu. Cierpliwość jest podstawą sukcesu, gdyż efekty leczenia pojawiają się dopiero po pewnym czasie.
Warto pamiętać, że nieprawidłowe leczenie (lub brak leczenia atopowego zapalenia skóry) może prowadzić do pogorszenia objawów lub zakażeń skóry, która jest szczególnie wrażliwa na zadrapania. Najczęściej występujące problemy, w przypadku niewłaściwego leczenia AZD, to erytrodermia, zliszajowacenia i przeczosy na skórze.
Przeczosy to zadarcia naskórka (powstające przy zadrapaniu). Zwiększają one ryzyko zakażenia bakteriami (np.: gronkowca).
Erytrodermia, nazywana również złuszczającym zapaleniem skóry. Nie stanowi ona odrębnej choroby, jest grupą objawów manifestujących różne choroby. Najważniejszą cechą jest uogólnione zaczerwienienie skóry. Zwykle towarzyszy jej intensywne złuszczanie, które pojawia się po 2-6 dniach od wystąpienia zaczerwienienia.
Jakie są sposoby leczenia atopowego zapalenia skóry?
W przypadku atopowego zapalenia skóry leczenie skupia się głównie wokół działań związanych z objawami – suchością skory. Większość preparatów rekomendowanych do skóry atopowej, swoje działanie opiera o natłuszczanie naskórka, przez co nie dochodzi do utraty wody (mniejsze problemy z suchością skóry) i jednocześnie tworzy się warstwa ochronna na skórze.
Działania profilaktyczne w AZS skupiają się również na zapobieganiu utraty wody ze skóry. Lekarze zalecają prysznic w letniej wodzie (gorąca usuwa ze skóry warstwy ochronne tłuszczu, który działa jak dodatkowe ubranie).
Drapanie – uporczywy świąd to jedno z najbardziej nieprzyjemnych dolegliwości związanych z atopowym zapaleniem skóry. Jednocześnie częste drapanie się w kilku, tych samych, miejscach szybko doprowadza do uszkodzenia naskórka. Lekarze zalecają, by drapanie zastąpić poklepywaniem lub uciskaniem skóry. W przypadku większych zmian skórnych pomocne okażą się też okłady nawilżające.
Jak działają leki przepisywane pacjentom z atopowym zapaleniem skóry?
Podstawowe i najczęściej stosowane leki opierają się na glikokortykosteroidach, które osłabiają działania nadmiernie aktywnych komórek odpornościowych w skórze. Ponieważ AZS to choroba o podłożu alergicznym, w ten sposób leczą zmiany wywołane wypryskiem atopowym. Leki z glikokortykosteroidami stosowane są przede wszystkim w formie miejscowej – na skórę. Podawane są w różnej postaci – maści, żelów, kremów, itd. Gdy pacjent rozpoczyna leczenie zwykle sięga się po silniejsze preparaty, a w miarę zanikania zmian na skórze (po około 3-4 tygodniach) sięga się po słabsze.
Przy dużych zmianach naskórnych lekarz może sięgnąć po glikokortykosteroidy podawane doustnie. Jednak biorąc pod uwagę efekty uboczne zaleca się stosowanie ich nie dłużej niż przez kilka dni.
Dodatkowo, lekarz może zarekomendować pacjentowi leki przeciwhistaminowe pierwszej generacji (np. hydroksyzyna), które zaleca się osobom doświadczającym szczególnie uciążliwego swędzenia. Mają one działanie silnie uspokajające i przeciwświądowe. Zastosowanie ich daje choremu odczucie dużej ulgi w tym szczególnie nieprzyjemnym doświadczeniu. Szczególnie przydatne okazują się w stosowaniu na noc – pomagają w zaśnięciu, gdy swędzenie jest zbyt uciążliwe. Z mniejszą siłą działają leki przeciwhistaminowe nowych generacji (np. cetyryzyna czy feksofenadyna).
W bardzo ciężkich przypadkach lekarz może przepisać pacjentowi leki bardzo silnie działające na układ odpornościowy. Są to preparaty zawierające cyklosporynę, azatioprynę lub metotreksat.
Co poza lekami?
Cięższe przypadki atopowego zapalenia skory kwalifikują się do specjalnie dobranego przez lekarza naświetlania skóry światłem ultrafioletowym. Tutaj zdecydowanie należy uważać – nie ma to wiele wspólnego z solarium, które może być traktowane przez niektórych jako zastępcze leczenie.
Pojawiają się też nowe metody leczenia atopowego zapalenia skóry, które mają przynieść chorym ulgę i ułatwić raczenie sobie z objawami choroby. Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej o badaniach klinicznych atopowego zapalenia skóry skontaktuj się z naszym lekarzem, który wyjaśni Ci jak badania wyglądają w praktyce.
Czy możliwe jest całkowite wyleczenie atopowego zapalenia skóry?
Atopowe zapalenie skóry jest chorobą, z którą najczęściej spotykają się rodzice niemowlaków i małych dzieci. Choroba ustępuje z wiekiem u około 40% dzieci. U pozostałych zdarzają się nawroty w wieku nastoletnim i dorosłym. Ponieważ podłożem choroby jest wrodzone nieprawidłowe działanie skóry, jest to choroba trwająca wiele lat, a niekiedy całe życie. Zdarzają się jednak długie okresy bez typowych dla niej dolegliwości.